Echt woestijnzand. Over reizen en souvenirs

Een blikje met de tekst ‘Echte woestijnzand’ leidde me naar de tweelingzussen Woltera en Maria Steinmetz (1893-?) die in 1930 van Nederlands-Indië naar Nederland vertrokken en onderweg souvenirs verzamelden. Deze souvenirs en de manier waarop ze er mee omgingen, waren van invloed op hun identiteit en communiceerden die naar anderen toe. Eenmaal aan het museum geschonken verloren deze betekenisvolle objecten echter hun persoonlijke herinneringsfunctie en werden het souvenirs zoals er zoveel zijn.

Over kannibalen en de Efteling

Een groep die zich ‘Stop Oppressive Stereotypes’ noemt beschuldigde begin juli 2016 Nederlands meest geliefde pretpark de Efteling ervan racistisch te stereotyperen door middel van attracties als Monsieur Cannibale en Carnaval Festival. Hoewel de meeste reacties die deze brief opwekt, lijken te suggereren dat bepaalde groepen in de Nederlandse samenleving weer iets nieuws gevonden hebben om over te ‘zeuren’, is niets minder waar.
Zoals onlangs emeritus hoogleraar Wekker stelde, is racistisch denken onderdeel van het Nederlands culturele archief, maar strookt niet met het beeld dat de Nederlandse natie van zichzelf heeft. Hierdoor komt het dat racisme en ook koloniaal geweld, zoals Paul Bijl dat enkele jaren geleden stelde, niet herkend worden en mensen de woorden niet kunnen vinden hierover te spreken.